Συνέντευξη στον ΔΟΡΥΦΟΡΟ ΜΟΝΑΧΟΥ
O πρόεδρος του DHW ( Γερμανο-Ελληνικού Επιχειρηματικού Συνδέσμου) Φαίδων Κοτσαμπόπουλος είναι μέλος του εποπτικού συμβουλίου του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας (ΕΓΙΝ). Το ΕΓΙΝ μετά από αρκετές διαδικασίες οριστικοποιήθηκε με νόμο και από τα δυο κράτη και έχει ξεκινήσει τη δράση του. Ο κεντρικός στόχος του είναι η βελτίωση της αλληλοκατανόησης μεταξύ των νέων ανθρώπων από την Ελλάδα και τη Γερμανία.
Τώρα που ξεκίνησε τη λειτουργία του το ΕΓΙΝ ποιος είναι ο βηματισμός του και οι πρώτες του δράσεις; Υπάρχει συγκεκριμένος προγραμματισμός για το επόμενο χρονικό διάστημα ; Και ποιό είναι το πλαίσιο δράσεων και πρωτοβουλιών του ΕΓΙΝ ;
Το Ελληνογερμανικό Ίδρυμα Νεολαίας έχει ως βασικό στόχο την βελτίωση της αλληλοκατανόησης μεταξύ των νέων ανθρώπων των δύο χωρών, τη μείωση των προκαταλήψεων και την κατανόηση του τρόπου ζωής, των παραδόσεων και της νοοτροπίας στην εκάστοτε άλλη χώρα. Μέσω των διμερών συναντήσεων που θα οργανώνει ή θα χρηματοδοτεί το ΕΓΙΝ ευχόμαστε αυτές να οδηγήσουν στην όσον το δυνατόν καλύτερη πρόληψη για την καταπολέμηση της ξενοφοβίας και να δρομολογηθεί πλέον ένα πλαίσιο μέσα από το οποίο θα δημιουργηθούν φιλίες ζωής. Φιλίες, που ενδεχομένως και πάλι μέσω του ΕΓΙΝ θα καλλιεργούνται για πολλά χρόνια. Φιλίες, που μέσω αυτών θα ενισχυθούν νεολαίες που είναι το μέλλον της Ευρώπης και έτσι θα αναπτυχθούν συγχρόνως και η ευρωπαϊκή ιδέα και τα ευρωπαϊκά ιδανικά.
Ήδη από το 2014 και πολύ πριν υπογραφεί η σχετική συμφωνία και ψηφιστούν οι σχετικοί νόμοι από τα κοινοβούλια η γερμανική κυβέρνηση είχε εκπονήσει το λεγόμενο Sonderprogramm Griechenland που βοήθησε πάρα πολύ στο να κατανοήσει η ελληνική πλευρά τί σημαίνει διμερές ίδρυμα νεολαίας και ποιά είναι η σημασία του και η υπεραξία του στην διαμόρφωση και ανάπτυξη φιλικών σχέσεων μεταξύ των νεολαιών δύο κρατών. Αυτό το τονίζω επειδή η ελληνική πλευρά δεν είχε μέχρι πρό τινος την εμπειρία με τέτοια προγράμματα.
Οι πετυχημένες συναντήσεις και οι πρωτοβουλίες που ξεκίνησαν από τότε προωθήθηκαν με τον καιρό και μπήκαν σε ένα οργανωμένο πλαίσιο. Βοήθησαν δε αυτές για να γίνει το ΕΓΙΝ ακόμη πιο γνωστό τόσο στην Γερμανία όσο και στην Ελλάδα. Έτσι με την ψήφιση των νόμων και την ίδρυση των εδρών του ΕΓΙΝ στην Λειψία και στην Θεσσαλονίκη τον Απρίλιο του 2021 το κίνημα αυτό ελληνογερμανικής φιλίας απέκτησε μία ώθηση που διαφαίνεται πλέον ξεκάθαρα στον ορίζοντα και μας γεμίζει με αισιοδοξία.
Πρέπει βέβαια να λάβουμε υπόψη ότι στον πρώτο χρόνο λειτουργίας προείχε η οργάνωση, η στελέχωση και η σωστή προβολή του ιδρύματος. Και όλα αυτά εν μέσω πανδημίας. Έτσι ναι μεν το χρηματοδοτικό πλαίσιο ήταν ακόμη μικρό, αλλά παρόλα αυτά ξεκινώντας από τον Μάϊο του 2021 πραγματοποιήθηκαν ήδη 72 προγράμματα στους τομείς της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, της εργασίας μνήμης, του αθλητισμού και της τέχνης εκ των οποίων τα δύο τρίτα στην Ελλάδα. Επίσης πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη για προβολή του ιδρύματος η πρώτη συνάντηση φορέων που έκλεισε με μία εντυπωσιακή δίγλωσση περιήγηση των γερμανικών ιχνών στην πόλη.
Το ΕΓΙΝ πέτυχε ήδη στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του διάφορες συνεργασίες με άλλα ελληνικά και γερμανικά ιδρύματα και οδήγησε μεταξύ άλλων σε μία πρώτη σημαντική συνάντηση της Γερμανικής Αθλητικής Νεολαίας με την Εθνική Ολυμπιακή Ακαδημία (ΕΘΝΟΑ) στον Μαραθώνα με 50 συμμετέχοντες.
Όλα αυτά που σας αναφέρω πραγματοποιήθηκαν από το ΕΓΙΝ από έναν βασικό κορμό πολύ δραστήριων ανθρώπων με όρεξη για δουλειά και προσφορά. Αυτός ο πρώτος χρόνος συστηματικής λειτουργίας έδειξε όμως συγχρόνως ότι η ζήτηση και η αποδοχή του Ιδρύματος είναι τέτοια που πολύ σύντομα το ΕΓΙΝ θα πρέπει να μπει σε έναν δρόμο με περισσότερο επαγγελματισμό και που θα εμπεριέχει επίσης πολλά στοιχεία ψηφιοποίησης έτσι ώστε να μπορεί να ανταπεξέλθει στους μελλοντικούς του στόχους αποτελεσματικότερα. Σ΄αυτό το στάδιο βρισκόμαστε τώρα.
Τέλος και για καλύτερη ενημέρωση των αναγνωστών/ακροατών σας να σας γνωρίσω όσα αναφέρονται σαν στόχοι στον σχετικό ελληνικό νόμο:
– την εξωσχολική ανταλλαγή νέων σε όλους τους τομείς,
– τη σχολική ανταλλαγή, σύμφωνα με τους εκάστοτε εθνικούς κανονισμούς,
– σεμινάρια για παιδαγωγούς, που συμμετέχουν σε προγράμματα ανταλλαγής, που θα αναφέρονται στην περίοδο και τα γεγονότα της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα (1941-1945),
– την ανταλλαγή εθελοντών, και ειδικότερα στους τομείς δράσης για τους νέους και τους νέους πρόσφυγες,
– την ανταλλαγή επαγγελματιών στον τομέα της υποστήριξης της νεολαίας,
– δράσεις για την εκμάθηση και την ενίσχυση της Νεοελληνικής Γλώσσας στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και της Γερμανικής Γλώσσας στην Ελληνική Δημοκρατία,
– την διεξαγωγή του Ελληνογερμανικού Φόρουμ Νεολαίας σε ετήσια βάση που θα πραγματοποιείται εκ περιτροπής στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας και στην Ελληνική Δημοκρατία,
– τις ξεναγήσεις σε τόπους κοινής ιστορικής μνήμης της περιόδου 1941 -1945,
– τις ξεναγήσεις σε τόπους και θεσμούς της εκατέρωθεν πολιτιστικής κληρονομιάς των δυο χωρών, όπως σε χώρους του κλασικού αρχαιοελληνικού πολιτισμού, που θεμελιώνει την ευρωπαϊκή ταυτότητα.
Αν καταλάβαμε σωστά το όργανο που αποφασίζει είναι το εποπτικό συμβούλιο. Από πόσα άτομα απαρτίζεται και ποιος τα ορίζει ;
Το εποπτικό συμβούλιο απαρτίζεται από 16 άτομα, 8 από ελληνικής και 8 από γερμανικής πλευράς. Πρόεδροι είναι από γερμανικής πλευράς ο/η εκάστοτε Υπουργός Οικογένειας, Τρίτης Ηλικίας, Γυναικών και Νεολαίας και από ελληνικής ο/η εκάστοτε Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τα μέλη της γερμανικής ομάδας ορίζονται με απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης (Bundeskabinett) και της ελληνικής με σχετική υπουργική απόφαση.
Πώς μπορούν να ενταχθούν ελληνικοί οργανωμένοι φορείς στη Γερμανία στο πρόγραμμα είτε με ιδέες είτε με δράσεις ; Δώστε μας μερικά παραδείγματα.
Το ΕΓΙΝ ιδρύθηκε βασικά για να φέρει Γερμανούς και Έλληνες νέους και νέες πιο κοντά. Έτσι απευθύνεται περισσότερο είτε σε καθαρά γερμανικούς είτε σε μεικτούς ελληνογερμανικούς φορείς. Έτσι η έκκλησή μου απευθύνεται μέσω του Δορυφόρου σε Έλληνες και Ελληνίδες της Γερμανίας που συμμετέχουν σε τέτοιους φορείς ώστε να ενημερωθούν για το ΕΓΙΝ, να το έχουν υπόψη τους και ενδεχομένως να αναζητήσουν κάποιον εταίρο στην Ελλάδα με τον οποίο θα μπορούσαν να φτιάξουν ένα πρόγραμμα ή μία δράση στα πλαίσια του ιδρύματος. Όποιος θέλει να μάθει τους τομείς και τις θεματικές ενότητες που χρηματοδοτεί το ΕΓΙΝ μπορεί να ανατρέξει στην ιστοσελίδα του, https://dgjw-egin.org/el/
Ένα παράδειγμα στο οποίο συμμετείχα οργανωτικά είναι το πρόγραμμα «Beruf.Kennen.Lernen» που πραγματοποίησε ο Γερμανοελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος DHW το 2015 και το 2016 μεταξύ Κολωνίας και Κεφαλληνίας όπου συμμετείχαν από ελληνικής πλευράς σπουδαστές των ΤΕΙ Κεφαλληνίας και από γερμανικής πλευράς μαθητευόμενοι από διάφορα επαγγέλματα. Στόχος του προγράμματος ήταν να γνωρίσουν οι νέοι και οι νέες τις συνθήκες αλλά και τις δυνατότητες και προοπτικές της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην εκάστοτε χώρα.
Αντίστοιχα ιδρύματα δηλ. με διακρατική συμμετοχή υπάρχουν, από όσο γνωρίζουμε, το γερμανογαλλικό, και το γερμανοπολωνικό ίδρυμα νεολαίας. Αυτά βέβαια λειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια. Εχετε εικόνα αν έχουν φθάσει στο στόχο τους, τα έχετε παρακολουθήσει ;
Ειδικά μετά την τιμητική για μένα επιλογή μου από την γερμανική κυβέρνηση σαν μέλος του εποπτικού συμβουλίου του ΕΓΙΝ έψαξα να μάθω περισσότερα για τα δύο παραπάνω ιδρύματα νεολαίας. Λέω περισσότερα διότι εδώ και πολλά χρόνια γνώριζα για το γερμανογαλλικό ίδρυμα. Συνομιλώντας όμως με διάφορους ειδικούς και παρακολουθώντας τις δραστηριότητες και των δύο ιδρυμάτων στο διαδίκτυο και τον τύπο σας ομολογώ ότι εντυπωσιάσθηκα. Συγχρόνως πείσθηκα για ακόμη μία φορά για τα πλεονεκτήματα ενός παρόμοιου γερμανοελληνικού ιδρύματος και ορκίστηκα να κάνω ότι μπορώ για την επιτυχία του διότι πιστεύω στους σκοπούς και τους στόχους του. Χαίρομαι δε ιδιαίτερα βλέποντας ότι και η ελληνική πλευρά αναγνωρίζει σιγά σιγά ότι πρόκειται για έναν φορέα που μόνο θετικά μπορεί να προσφέρει στις χώρες μας και ειδικά στις νεολαίες μας.
Κάποια ελληνικά πολιτικά κόμματα στάθηκαν με επιφυλάξεις στο ΕΓΙΝ όπως και στην Ελληνογερμανική Συνέλευση. Πιστεύετε ότι ήταν δικαιολογημένες οι ενστάσεις τους ή απλά ήταν ιδεολογικές υπερβολές που εμπόδισαν τη λειτουργία του ΕΓΙΝ ;
Πρόκειται για ένα δυσάρεστο κεφάλαιο το οποίο θα παρακαλούσα να μην εμβαθύνουμε εφόσον ανήκει στο παρελθόν. Γεγονός είναι ότι τότε στην ελληνική Βουλή ο σχετικός νόμος καταψηφίστηκε από το ΚΚΕ και την Χρυσή Αυγή. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταρχήν τάχθηκε αρνητικά με την δικαιολογία ότι το ΕΓΙΝ είναι ένα γερμανικό κόλπο για να αποφύγει ή να αντικαταστήσει τις ελληνικές διεκδικήσεις του ναζιστικού δανείου. Τελικά κατάλαβαν ότι αυτό ήταν λάθος και το υπερψήφισαν. ΝΔ και ΠΑΣΟΚ ήσαν πάντοτε θετικοί στην δημιουργία του εξ ου και η σημερινή ενεργή στήριξη από την παρούσα κυβέρνηση. Αυτά για την ιστορία.
Με την ευκαιρία της κουβέντας μας θέλουμε να αναφερθούμε και σε κάτι ακόμη. Σε μια τηλεδιάσκεψη που συμμετείχαμε από κοινού είχατε, με την ιδιότητα του πρόεδρου του DHW, αναφερθεί σε αριθμούς σε σχέση με την επαγγελματική εκπαίδευση των Ελλήνων στην Γερμανία. Θα θέλατε να μας πείτε τα στοιχεία που έχετε ;
Ευχαρίστως. Πρόκειται για στατιστικά στοιχεία που είχαμε συλλέξει το 2008 στα πλαίσια των προσπαθειών μας σαν Γερμανοελληνικός Επιχειρηματικός Σύνδεσμος να πείσουμε την γερμανική πλευρά ότι η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας στα Ελληνόπουλα της Γερμανίας δεν είναι εμπόδιο στην ενσωμάτωσή τους αλλά εφόδιο για την μελλοντική τους σχολική, ακαδημαϊκή και επαγγελματική πορεία. Το επιχείρημά μας ήταν και είναι ότι η πολυγλωσσία είναι ένα σημαντικό εφόδιο για δυνητικά στελέχη μίας γερμανικής επιχειρηματικότητας που δρα παγκοσμίως.
Το 2008 η εντεταλμένη ομοσπονδιακή υπουργός για θέματα ενσωμάτωσης καθηγήτρια κυρία Μαρία Μπέμερ παρέδωσε στις κορυφαίες οργανώσεις των μεταναστών την έκθεση του υπουργείου της για την κατάσταση των μεταναστών. Στο κεφάλαιο της παιδείας και όπου οι διάφορες εθνότητες αναφέρονταν ονομαστικά οι επιδώσεις των Ελληνοπαίδων δεν ήταν διόλου αποτελεσματικές: 63% των νέων Ελλήνων ήταν χωρίς επάγγελμα ή επαγγελματική κατάρτιση/εξειδίκευση και ενώ το ποσοστό των Ελλήνων ανέργων ανερχόταν στο χαμηλό ποσοστό των 4% από αυτούς το 72,3% όμως βρισκόταν στα άτομα ηλικίας 25 – 49 ετών.
Από εκεί ξεκίνησε η στενή επαφή του DHW με υπουργεία, φορείς και επιμελητήρια, ώστε να ενημερωθούν μαθητές, γονείς και δάσκαλοι για την γερμανική διττή ή δυαδική εκπαίδευση, να κινητοποιηθούν Έλληνες επαγγελματίες ώστε να πιστοποιηθούν σαν εκπαιδευτές στο επάγγελμά τους και να δημιουργήσουν θέσεις εκπαίδευσης και κατάρτισης στις επιχειρήσεις τους και τέλος να δημιουργηθούν αδελφοποιήσεις ελληνικών και γερμανικών επιμελητηρίων για καλύτερη επίτευξη των στόχων μας.
Κλείνοντας επιτρέψτε μου να επανέλθω στο αρχικό μας θέμα, το ΕΓΙΝ. Ειδικά μετά την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ζούμε περίεργους καιρούς και καταστάσεις που για πολλές γεννεές ευρωπαίων νέων είναι τελείως άγνωστες. Απ ότι φαίνεται ένας από τους σημαντικότερους λόγους που γίνεται αυτός ο πόλεμος είναι η έλλειψη κατανόησης και η έλλειψη ύπαρξης διαύλων επικοινωνίας και φιλίας μεταξύ του ρωσικού και του ουκρανικού λαού. Γι΄ αυτό χαίρομαι πράγματι για την δημιουργία του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας που δίνει την ευκαιρία ανταλλαγών και την δημιουργία σχέσεων φιλίας και εμπιστοσύνης μεταξύ δύο λαών με διαστήματα επώδυνης ιστορίας. Δύο λαών όμως, που όπως τους Γάλλους και τους Πολωνούς, βρισκόμαστε σήμερα μαζί σε μία Ευρώπη της οποίας τα ιδανικά μας συνδέουν, μας ενώνουν κι έτσι γίνονται η καλύτερη απάντηση στους εθνικούς εγωισμούς, στον ρατσισμό, στις διακρίσεις και στην εχθρότητα.
